برندگان جایزه نوبل اقتصاد 2013

به گزارش امروز 22 مهرماه مصادف با 14 اکتبر روز موعودی است که همچون نقطه عطفی، زندگی اقتصاددان‌(های) شایسته را در مسیری تازه قرار می‌دهد. در این روز، مطابق یک رسم سالانه، بانک مرکزی سوئد جایزه علم اقتصاد را به عنوان یادبودی از آلفرد نوبل، به یک یا چند تن از نابغه‌های زمان اعطا می‌کند؛ نابغه‌هایی که به تعبیر رابرت هایلبرونر «فیلسوفان این جهانی»‌اند.

جایزه علم اقتصاد، به منزله ذره‌بینی است که سعی می‌کند هر سال بر روی نقطه‌ای کوچک از پهنه عظیم علم اقتصاد تمرکز کند و زوایایی از تلاش خستگی‌ناپذیر دانشمندان حاضر در این دریای بیکران را نمایان کرده و دنیا را فریفته خویش کند. دنیایی که ادعای اداره امور جاری آن، بدون استفاده از درک بشر امروز از قواعد اقتصادی، ناممکن می‌نماید.

سه اقتصاددان آمریکایی نوبل اقتصاد را به خانه بردند

لارس هانسن از دانشگاه شیکاگو، یوجین فاما از دانشگاه شیکاگو و رابرت جیمز شیلر از دانشگاه ییل سه اقتصاد دان سرشناسی بودند که موفق شدند جایزه نوبل اقتصاد را ازآن خود کنند.

*لارس پیتر هانسن، روز 26 اکتبر سال 1952 میلادی در ایلینویز آمریکا متولد شد. او که هم‌اینک استاد تمام اقتصاد در دانشگاه شیکاگوست، مدرک کارشناسی خود را در رشته ریاضیات و علوم سیاسی در سال 1974 میلادی از دانشگاه یوتا و دکترای خود در اقتصاد را در سال 1978 میلادی از دانشگاه مینه‌سوتا دریافت کرد. پیش از عزیمت به دانشگاه شیکاگو، هانسن استادیار دانشگاه کارنگی‌ملون بود. بیشتر شهرت او به خاطر کار در زمینه اقتصادسنجی و معرفی تکنیک GMM (Generalized Method of Moments) است. هانسن با نوشتن مقاله‌هایی اقدام به کاربردی کردن تکنیک GMM در زمینه‌های متعددی از علم اقتصاد شامل اقتصاد نیروی کار، مالیه بین‌الملل، فاینانس و اقتصاد کلان کرد. توسعه علمی دیگر این متخصص اقتصاد کلان، در زمینه کاربردی کردن روباست‌کنترل در اقتصاد کلان و قیمت‌گذاری دارایی است. او هم‌اینک مدیر تحقیقاتی موسسه بکر فریدمن است. هانسن همچنین در سال‌های 2006 و 2010 میلادی به ترتیب برنده جایزه‌های «اروین پلین نمرز در علم اقتصاد» و «بنیاد BBVA در زمینه مرزهای دانش» در رشته‌های اقتصاد، فاینانس و مدیریت شد.

* یوجین فاما، در روز 14 فوریه سال 1939 میلادی در بوستون متولد شد. بسیاری او را تفسیر‌کننده اقتصاد مالی می‌دانند زیرا تعداد زیادی مقاله علمی برای تفسیر جنبه‌های مختلف این حوزه تالیف کرده است. او مدرک لیسانس خود را در رشته زبان فرانسه از دانشگاه تافس در سال 1960 میلادی دریافت کرد ولی برای ادامه تحصیل تغییر رشته داد و اقتصاد را برگزید. او مدرک کارشناسی ارشد و دکترای اقتصاد و امور مالی از دانشگاه شیکاگو دریافت کرد. استاد راهنمای فاما در مقطع دکترا، مرتون میلر، نوبلیست اقتصاد و یکی از برجسته‌ترین استادان رشته اقتصاد مالی بود. رابرت لوکاس، اقتصاددان برجسته دانشگاه شیکاگو و برنده جایزه نوبل اقتصاد در سال 1995 میلادی، در گفت‌وگوی اختصاصی با تجارت فردا که در شماره 36 این هفته‌نامه در فروردین 1392 منتشر شد، برخی از مهم‌ترین کارهای انجام‌شده در حوزه اقتصاد مالی را که تاکنون انجام شده منتسب به او دانست. لوکاس اظهار امیدواری کرد که کمیته نوبل نام او را فراموش نکند.

* رابرت جیمز شیلر اقتصاددان، استاد دانشگاه و نویسنده آمریکایی در سال ۱۹۴۶ به دنیا آمد. او هم‌اینک عضو هیات علمی دانشگاه ییل و نیز یکی از اعضای مرکز مطالعات مالی بین‌المللی این دانشگاه نیز است. شیلر در سال ۲۰۰۵ نایب رئیس انجمن اقتصاددانان آمریکا بوده است. او به انتخاب موسسه تامسون روییتر یکی از۱۰۰اقتصاددان تاثیرگذار جهان است و در سال ۲۰۱۲ به خاطر فعالیت‌هایش در حوزه نوسانات بازار مالی و پویایی قیمت دارایی‌های مالی نامزد دریافت جایزه نوبل در اقتصاد شد. او در سال ۱۹۸۱ مقاله‌ای را در ژورنال آمریکن اکونومیک ریویو با عنوان «آیا قیمت‌های بازار سهام بیش از آنکه به وسیله پخش سود سهام تحت تاثیر قرار گیرند نوسان می‌کنند؟» به چاپ رساند و در آن فرضیه بازار کار را، که تا آن زمان فرضیه‌ای غالب بود، به چالش کشید. او در این مقاله نتیجه گرفت نوسانات بازار سهام بیش از آن چیزی است که بتواند به وسیله هر‌گونه تحلیل عقلایی از آینده توضیح داده شود.